Програми за решавање конфликти како пат кон позитивна училишна култура

Различни студии покажаа поврзаност помеѓу предизвиците за управување со однесувањето, слабите училишни резултати, бегањето од часови и стапките на осипување, што ја нагласува итната потреба од промени.

Во денешните училишта, учениците често доаѓаат од различни средини, се соочуваат со уникатни предизвици и можат да бидат изложени на низа стресни фактори надвор од училиштето. Овие реалности може да доведат до конфликти во училниците и врсничко насилство. Како резултат на тоа, решавањето конфликти, спречувањето и справувањето со врсничкото насилство во училиштата, станаа приоритет низ земјите на ЕУ, со акцент на толеранцијата, инклузивноста и почитувањето на различностите како основни вредности.

Програмите за решавање конфликти можат да им помогнат на училиштата да се осврнат на овие прашања преку создавање простор каде што учениците и наставниците ќе можат да се фокусираат на учење, градење вештини за решавање проблеми и развивање позитивни односи. Тие спречуваат ескалација на малите несогласувања и им овозможуваат на учениците да ги стекнат клучните вештини за емоционална регулација, емпатија и соработка. Овие програми имаат цел да ги изградат социјалните и емоционалните компетенции и на децата и на младите луѓе, заедно со професионалците коишто им обезбедуваат поддршка. Со нагласување на отворената комуникација, позитивните односи, спречувањето на насилството, почитувањето на различностите и здравото одлучување, ваквите програми можат да бидат трансформативни.

Низа различни програми и наставни програми се развиени во последниве години коишто се фокусираат на позитивна дисциплина и управување со училницата засновани на градење односи наместо казнување. Тие вклучуваат техники за медијација и врсничка медијација, ресторативни практики, социјално-емоционално учење и програми насочени кон унапредување на менталното здравје и благосостојбата и на учениците и на наставниците. Целта е да се поттикнат подобри вештини за комуникација и решавање конфликти за да се создадат побезбедни, поинклузивни училишни заедници и да се подобрат севкупните исходи од учењето.

Неколку ресурси им нудат на училиштата достапни алатки и програми за намалување на насилството и за поттикнување емпатија меѓу учениците. Некои клучни ресурси се дадени во продолжение.

• Психо-едукативните материјали за војна и стресни ситуации обезбедуваат основни алатки за просветните работници кои работат со ученици погодени од траума или стрес, вклучително и оние погодени од војна.
• Збирката алатки за простор за безбедно заздравување и учење (SHLS) е комплет со алатки наменети за создавање безбедни средини каде се поттикнуваат и емоционално заздравување и академски раст. Оваа збирка алатки обезбедува насоки за создавање безбеден физички и емоционален простор каде што учениците се чувствуваат заштитени и охрабрени да се изразат себеси.
• Програмата за амбасадори против врсничко насилство им овозможува на учениците да станат амбасадори против врсничкото насилство и да негуваат култура на врсничка поддршка.
• Создавање мир е проект чија цел е да ги поттикне и обучи учениците со посебни образовни потреби да ги развијат своите трансверзални вештини, особено интерперсоналните и интраперсоналните вештини заедно со критичкото размислување, за да им помогне полесно да се интегрираат во локалното општество.
• Акција против врсничкото насилство (AAB) е програма која се фокусира на зајакнување на просветните работници и на учениците за заеднички да се справат со врсничкото насилство.
• Европската мрежа против врсничко насилство во средините за учење и одмор (ENABLE) нуди низа ресурси и насоки за спречување на врсничкото насилство во училиштата и рекреативните средини и поддржува пристап на создавање безбедни простори за учење насекаде низ земјата.

Алатките за решавање конфликти и програмите против врсничкото насилство, како што се оние поддржани од разни иницијативи на ЕУ, играат суштинска улога во поттикнувањето мирни и продуктивни средини за учење. Некои од ресурсите и стратегиите што наставниците можат да ги користат за да се справат со конфликтите и да изградат побезбедни училишни средини кои нудат поголема поддршка и каде се обесхрабруваат конфликтите и се промовираат позитивни односи, се дадени во продолжение.

• Програмите за врсничка медијација, како што е „Brave Club: Zero Violence from Age Zero“, обезбедуваат обука и ресурси за иницијативи за врсничка медијација. Учениците учат за решавањето проблеми и за отчетноста, што прави врсничката медијација да биде моќна алатка во управувањето со конфликти.
• Програмите за социјално и емоционално учење, како што е „J’ai Ma Place au Collège“ им помагаат на учениците да развијат вештини за самосвест, емпатија и емоционална регулација.
• Користење на технологијата за превенција – e-Алатката за спречување врсничко насилство претставува интерактивен ресурс којшто ги едуцира учениците за влијанието на врсничкото насилство и обезбедува стратегии за справување и спречување на конфликтите. Преку интегрирање технологија, училиштата можат да ја направат едукацијата за решавање конфликти подостапна и поинтересна за учениците.